การจัดฟัน

คือ การแก้ไขความผิดปกติของการเรียงตัวของฟันและการสบฟัน ให้กลับสู่สภาพปกติ โดยอาศัยแรงจากเครื่องมือจัดฟันทำให้เกิดการเคลื่อนตัวของฟันเข้าสู่ตำแหน่ง ที่เหมาะสม ซึ่งในคนไข้แต่ละรายจะใช้เวลาในการรักษาไม่เท่ากัน โดยทั่วไปจะใช้ระยะเวลาตั้งแต่ 1-3 ปี ขึ้นอยู่กับความรุนแรงของความผิดปกติและอายุของคนไข้

ทั้งนี้ความร่วมมือของคนไข้เองก็เป็นสิ่งสำคัญที่จะทำให้การรักษาสำเร็จตามเป้าหมาย

​

สาเหตุ ของความผิดปกติของการเรียงตัวของฟันและการสบฟันมีได้หลายสาเหตุ เช่น จากกรรมพันธุ์เอง, การสูญเสียฟันน้ำนมก่อนกำหนด, ขนาดของฟันและขากรรไกรไม่สมดุลกัน, จำนวนฟันขาด หรือฟันเกิน, พฤติกรรมบางอย่าง เช่น การดูดนิ้ว เป็นต้น

​

ในคนไข้เด็ก อายุประมาณ 10-11 ปี ถ้าผู้ปกครองสงสัยว่ามีความผิดปกติของการสบฟัน เช่น สังเกตุเห็นว่ามีการสบฟันแบบฟันหน้าล่างครอบฟันหน้าบน ควรรีบพามาพบทันตแพทย์เพื่อรับการตรวจ เพราะความผิดปกติดังกล่าวในเด็กจะสามารถทำการแก้ไขหรือลดความรุนแรงได้ หากรีบพามาพบทันตแพทย์ตั้งแต่เนิ่นๆ แต่หากปล่อยทิ้งไว้ จะทำให้ความผิดปกติรุนแรงขึ้น และอาจแก้ไขได้ยากเมื่อเวลาผ่านไป หลาย ๆ รายต้องทำการแก้ไขด้วยการผ่าตัดขากรรไกรร่วมกับการจัดฟัน

​

ผลที่ได้จากการจัดฟัน

​

• แก้ไขปัญหาด้านการบดเคี้ยวและความผิดปกติของอวัยวะในช่องปาก

• ทำให้ฟันมีการเรียงตัวสวยงาม ทำความสะอาดง่ายขึ้น

• เพิ่มบุคลิกภาพและความมั่นใจ เกิดรอยยิ้มที่สวยงาม เป็นที่ประทับใจต่อผู้อื่น

• หลังเสร็จสิ้นการรักษาแล้ว อัตราการผุของฟันและการอักเสบของเหงือกลดลง เพราะการที่ฟันเรียงเรียบเป็นระเบียบจะง่ายต่อการทำความสะอาดและมีการเกิด คราบจุลินทรีย์สะสมน้อยกว่า เมื่อเทียบกับฟันที่มีการเบียดและซ้อนเก

• รูปหน้าคนไข้อาจมีการเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้น ทั้งนี้ผลในข้อนี้อาจจะไม่เกิดในคนไข้ทุกราย ขึ้นอยู่กับอายุและความผิดปกติเฉพาะบุคคล

 

ข้อควรปฏิบัติเมื่อจะจัดฟัน

​

ผู้ที่สนใจจะจัดฟัน ควรจะพบทันตแพทย์เพื่อรับการตรวจสุขภาพช่องปากและวางแผนการรักษา โดยในครั้งแรกจะต้องทำการพิมพ์ปากเพื่อทำแบบจำลองฟัน และทำการเอ็กซเรย์ฟิล์มเพื่อการวางแผนการรักษาจัดฟัน นอกจากนี้ ทันตแพทย์จะทำการตรวจช่องปากและฟันว่ามีสิ่งใดที่ควรทำการรักษาก่อนติด เครื่องมือจัดฟัน เช่น การขูดหินปูน, อุดฟัน, ถอนฟัน และการผ่าฟันคุด ซึ่งมีความจำเป็นที่จะต้องทำให้เสร็จเรียบร้อยก่อนที่จะติดเครื่องมือ ยกเว้นในบางกรณีซึ่งขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของทันตแพทย์ต่อคนไข้เฉพาะรายไป

​

ในระหว่างการจัดฟัน คนไข้จะต้องมาพบทันตแพทย์เป็นประจำตามกำหนดเพื่อให้ผลการรักษาเป็นไปตาม กำหนดเวลาที่วางไว้ และหากมีความผิดปกติใดเกิดขึ้น จะได้ทำการแก้ไขได้ทัน นอกจากนี้จะต้องมีความใส่ใจในเรื่องของการทำความสะอาดช่องปากและฟันด้วยตนเอง ขูดหินปูนและเคลือบฟลูออไรด์เสริมเป็นประจำ ตามคำแนะนำของทันตแพทย์ เพื่อป้องกันฟันผุและเหงือกอักเสบในระหว่างการจัดฟัน

​

• จัดฟันโลหะ Metal System

• จัดฟัน Self-ligating System

• ดามอน Damon System

• Invisalign System